- Oekraïense troepen hebben zware netten nodig om vijandelijke drones tegen te houden, onder meer bij tanks.
- Een Deense tuinder heeft ervoor gezorgd dat er op grote schaal visnetten worden geleverd.
- Hij en andere vrijwilligers laten de zware visnetten vanuit havens naar de gevechtslinies vervoeren.
- Lees ook: Zo voeren Oekraïense soldaten virtuele gevechten met AR- en VR-simulatoren ter voorbereiding op het echte werk
Carl Futtrup is geen militair. De 53-jarige tuinder zit het gros van zijn dagen op tractors en maaiers waarmee hij de velden in een dorp aan de westkant van de Deense hoofdstad Kopenhagen onderhoudt.
Naast zijn dagelijkse bezigheden heeft Futtrup de oorlog in Oekraïne sinds het begin in 2022 nauwlettend in de gaten gehouden. Hij heeft zelfs materiaal gedoneerd aan de Oekraïense strijdmacht.
Vlak voor de kerstperiode van vorig jaar, kreeg hij te horen over een ongewone vraag vanuit Oekraïne. Er waren netten nodig, dikke netten die sterk genoeg zouden zijn om vijandelijke drones tegen te houden.
Drones zijn in de oorlog uitgegroeid tot een groot gevaar voor onder meer tanks en ander militaire voertuigen. Soldaten gebruiken netten om die rond gevechtsposities en over militaire voertuigen te draperen, als bescherming tegen met explosieven beladen drones.
Het toeval wilde dat er in Thyborøn, een klein visserdorpje in Jutland, zo'n 540 ton van dit soort netten ongebruikt in de haven lag. Het ging hier om visnetten van zo'n 400 meter lang, gemaakt van vier millimeter dik nylon.
Futtrup begaf zich op Facebook om de eigenaren van de visnetten op te sporen. Eenmaal gevonden, vroeg hij de vissers of ze openstonden om de netten te doneren. Daar stemden ze mee in.
Diezelfde netten worden op dit moment ingezet in Oekraïne. Ze worden gebruikt om Russische drones tegen te houden. En als het aan Futtrup ligt, is dit slechts de eerste lading van vele.
Nu drones het strijdtoneel domineren, zijn beschermende netten erg gewild. "Ze zijn erg effectief, want de drones gebruiken nog steeds propellers. De netten houden deze propellers tegen", legt soldaat Mykhaylo Ardashyn van de Oekraïense nationale garde uit. "Zelfs na een explosie is het net niet helemaal vernietigd of verbrand. Sommige delen kunnen nog gebruikt worden om andere drones te vangen."
Het komt ook wel eens voor een drone niet eens ontploft, vertelt de soldaat aan Business Insider.
De inzet van visnetten is niet iets nieuws in oorlogvoering. Het Oekraïense leger gebruikt ze al sinds de start van de oorlog, maar destijds werden ze vooral ingezet als camouflage.
De vraag naar zware netten is in de afgelopen periode gegroeid, stelt soldaat Ardashyn. Dit komt met name doordat troepen hebben ontdekt dat ze een goed verdedigingsmiddel zijn, met name tegen drones die met glasvezel werken en daardoor niet met het blokkeren van elektronische signalen uit de lucht gehaald kunnen worden.
Rusland gebruikt ook netten
Russische troepen gebruiken de netten ook, zegt onderzoeksmedewerker Federico Borsari van de Center for European Policy Analysis.
"De Russen hangen de netten over hele wegen. Zodoende willen ze hun logistiek beschermen tegen Oekraïense drones. De effectiviteit hiervan verschilt per regio", legt hij uit.
Oekraïense troepen gebruiken de visnetten ook om gepantserde voertuigen ermee te beschermen. Ze bouwen hierbij frames van metaal die ze omhullen met netten. Hiermee wordt de kans op een succesvolle drone-aanval verlaagd. Een drone richt aanzienlijk minder schade aan, als hij op een meter afstand of iets minder van een gepantserd voertuig tot ontploffing komt.
Brexit brengt Oekraïne voordeel
In Denemarken is Futtrup druk bezig om contact te leggen met lokale havens. Hij heeft inmiddels alweer 600 ton aan visnetten naar Oekraïne gestuurd. Ook spreekt hij met Oekraïense media, zoals de Kyiv Post, om geld los te peuteren van vrijwilligers en de Deense overheid om het transport van de netten te vergoeden.
Het kost veel geld. Futtrup schat dat een vrachtwagen ongeveer 20 ton aan visnet kan vervoeren. Per vrachtwagen kost het ongeveer 3.000 euro om een rit naar Oekraïne te doen.
De netten kosten voor de rest niets. Volgens Deens parlementslid Carsten Back van de rechtse partij Liberal Alliance, liggen de netten al jaren in opslag, omdat Deense vissers vanwege de Brexit niet meer in Britse wateren mochten vissen.
"Sommige vissers hechten nog veel waarde aan dit soort netten. Het is ook een aanzienlijke investering voor een klein bedrijf of een enkele visser", zegt Bach.
Volgens Bach houden veel vissers de netten achter, in de hoop dat er een nieuwe overeenkomst met het Verenigd Koninkrijk komt, waardoor ze weer in Britse wateren kunnen vissen.
Maar de Deense wetgeving eist dat zulk materiaal uiteindelijk wordt weggedaan of gerecycled. Dat kost de vissers op zich ook een aanzienlijke duit, legt Bach uit. Doneren is dus een financieel aantrekkelijke optie.
Hoewel er nu een groot aantal netten uit Denemarken richting Oekraïne gaat, verwacht Bach dat dit niet van lange duur zal zijn. "In de nabije toekomst zal er niet meer zo'n grote hoeveelheid in Denemarken aangeboden worden."
Veel vraag naar Deense visnetten
Op dit moment helpen de netten van Futtrup in totaal dertien Oekraïense eenheden aan de frontlinies, zegt Bernard Christensen van de Zweedse non-gouvernementele organisatie Brave Ukraine. "Hij is onze belangrijkste leverancier voor de nabije toekomst."
Een Oekraïnse commandant van een eenheid die zich bezighoudt met fortificaties en het leggen van mijnen in de regio van Donetsk, zegt tegen Business Insider dat hij maandelijks zo'n 60 ton netten nodig heeft.
Futtrup werkt intussen hard aan het vinden van genoeg geld om de gedoneerde netten naar Oekraïne te vervoeren. Hij hoopt 50.000 euro op te halen bij Zweedse en Deense overheidsorganisaties.
"Oekraïne is onderdeel van Europa, en het land ligt slechts 1.250 kilometer van Kopenhagen", zegt hij. "Zolang als er vraag is naar visnetten in Oekraïne, zal ik ze sturen tot er geen meer te vinden zijn in Denemarken.